Uczę i Inspiruję: Lapbook z charakterem

Kiedyś jeden z moich uczniów spytał, czy mi się nie nudzi w kółko czytać te same lektury. Wtedy mnie to pytanie zdziwiło, ale z roku na rok coraz mocniej odczuwam znużenie.
I pół biedy, kiedy po raz enty muszę omawiać teksty, które są metaforyczne, wielopłaszczyznowe typu "Mały Książę" czy "Pan Tadeusz", ale gdy docieram do tematów Młodzież polska wobec rusyfikacji czy też Charakterystyka Rudego, Alka i Zośki, mam ochotę strzelić sobie w łeb. Tym bardziej, jak sobie uświadomię, że przecież moi uczniowie czytają te książki po raz pierwszy i omówienie z nimi pewnych zagadnień jest konieczne. I jeszcze te egzaminy. Co zrobić, żeby nie umrzeć z nudów na własnych lekcjach?
No właśnie.

Kiedy kolejny raz przyszło mi się mierzyć z charakterystyką bohaterów "Kamieni na szaniec", postanowiłam wykorzystać do tego lapbooka.

Etap 1.

Na początku wyjaśniłam uczniom, na czym polega tworzenie lapbooka. Na lekcji obejrzeliśmy filmik instruktażowy, pokazałam, gdzie można znaleźć szablony i co jest potrzebne do zrealizowania zadania. W domu mieli przygotować potrzebne materiały i jeszcze poszukać informacji o tej formie pracy. Na tym etapie ważne dla mnie było wyjaśnienie uczniom, że podstawą lapbooka jest uporządkowana treść i ciekawy projekt.

Etap 2.

Na tym etapie uczniowie dowiedzieli się, że będą przygotowywać lapbooki zawierające charakterystykę jednego z bohaterów "Kamieni na szaniec". Ustaliliśmy też, że charakterystyka, jako forma wypowiedzi, ma określoną konstrukcję, którą powinien odwzorowywać lapbook. Tym sposobem uczniowie dowiedzieli się, że ich praca wymagać będzie odpowiedniego pogrupowania informacji.

Następnie uczniowie losowali imię bohatera i tak dokonałam podziału na grupy. Zadaniem każdego zespołu było odnalezienie jak największej liczby informacji o swojej postaci i pogrupowanie tej wiedzy w 5. kategorii:

ogólne informacje o postaci (przedstawienie bohatera)
wygląd
charakter i zainteresowania
bohater w oczach innych ludzi
własna ocena postaci

Uczniowie mogli korzystać z treści lektury, wstępu do książki oraz przypisów i podpisów pod zdjęciami. Nie można było korzystać z internetu.

Etap 3

W tej części pracy zajęliśmy się projektowaniem. Ojejej...było ciężko. Uczniom trudno było zaplanować układ szablonów, zakres treści oraz grafikę całości lapbooka. Wielu z nich chciało pójść na żywioł, twierdząc, że to wyjdzie "samo". W tej kwestii byłam jednak nieugięta. Każdy musiał przedstawić mi dokładny projekt swojego lapbooka. Okazało się, że to wcale nie takie łatwe, bo trzeba dokonać selekcji informacji, przemyśleć, jaki szablon wybrać, jak zapisać daną treść, żeby komponowała się z resztą. Moim zdaniem ten etap był najtrudniejszy i wymagał od młodzieży dużo wysiłku.

Etap 4

Wreszcie nadszedł czas na wykonanie lapbooków. Mając dobrze zrobiony projekt, uczniowie doskonale wiedzieli, jakich materiałów będą potrzebowali. Na zajęcia przynieśli więc dokładnie to, co było niezbędne. Jak sami zauważyli, uniknęli niepotrzebnych wydatków na rzeczy, których by nie użyli.

Ponadto projekt pozwolił im na przygotowanie szablonów w domu. Oszczędziliśmy tym samym czas na lekcji i udało się w 45 minut wykonać gotowe lapbooki.

Etap 5

na kolejnych zajęciach uczniowie losowo wymienili się lapbookami tak, żeby mieć pracę opisującą inną postać niż ta, nad którą sami pracowali. Na podstawie lapbooka każdy napisał charakterystykę jednego z bohaterów "Kamieni na szaniec".