Literacki Zodiak (cz.2)

Czy słyszeliście kiedyś o efekcie Forera? Nie?  Na nim właśnie opiera się ludzka wiara w horoskopy. Jest to pojęcie z dziedziny psychologii, obserwacja, że ludzie uznają za bardzo trafne opisy ich własnej osobowości, które w rzeczywistości są jedynie ogólnymi zestawami danych odnoszącymi się do znacznej grupy ludzi. Ten właśnie efekt horoskopowy stał się dla mnie inspiracją do przygotowania kolejnej lekcji powtórkowej.

Etap 1

Na początku była...praca domowa. Uczniowie mieli za zadanie poszukać i przynieść na zajęcia różne horoskopy. Oczywiście, najwięcej było tych gazetowych, ale udało się też znaleźć jakiś wycinek z kalendarza oraz kilka książek, z profesjonalnymi tablicami do wyliczeń astrologicznych. Na lekcji przyjrzeliśmy się znaleziskom i stworzyliśmy listę zagadnień, które poruszają horoskopy. Okazało się, że "przepowiadają" one przyszłość w bardzo konkretnych dziedzinach, takich, których ludzie są najbardziej ciekawi.

Etap 2

Wspólnie ustaliliśmy przykładowy schemat horoskopu, który zapisaliśmy na dużym arkuszu papieru. Uznaliśmy, że muszą się w nim znaleźć następujące informacje:

• nazwa znaku Zodiaku / lub inne oznaczenie/
• daty, w których dany znak "obowiązuje"
• charakterystyka osoby urodzonej pod tym znakiem - kluczowe cechy charakteru
• związki znaku ze zdrowiem
• wpływ znaku na związki uczuciowe
• najlepsze proponowane dla znaku zawody
• ewentualnie takie elementy jak kwiat, zwierzę, pora roku przypisane do znaku.

Etap 3

Tym razem uczniowie pracowali w parach. Między  pary podzieliłam materiał ze starych ćwiczeń "Sztuka pisania" Wydawnictwa Edukacyjnego (TUTAJ). Zadaniem uczniów było przeczytanie podręcznikowych horoskopów, podkreślenie słów i wyrażeń niezrozumiałych oraz próba ich wyjaśnienia z użyciem słownika. Przy okazji ćwiczyliśmy robienie glos na marginesie zeszytów.

Następnie uczniowie na forum wyjaśniali trudne słowa, dopytywali o znaczenia. Na tablicy notowaliśmy wyrazy, które były dla uczniów nowe lub trudne do zdefiniowania, a następnie dzieciaki układały z nimi zdania. Tym sposobem powtórzyliśmy i rozszerzyliśmy słownictwo potrzebne do charakterystyki bohaterów :)

Etap 4

Połączyłam uczniów w grupy i dałam kolejny materiał ze "Sztuki pisania". Tym razem -  ptasie horoskopy. Zadaniem uczniów było stworzenie na ich podstawie bazy wyrażeń przydatnych do pisania horoskopu. Uczniowie bardzo sprawnie znaleźli wiele sformułowań i zanotowali je w zeszytach, rozszerzając i powtarzając jednocześnie leksykę potrzebną przy pisaniu charakterystyk.

Etap 5

Na koniec zaproponowałam uczniom zabawę w stworzenie krótkich horoskopów uczniowskich. Znakami zodiaku stały się dla nas przybory szkolne. Byli więc urodzeni pod znakiem Plecaka, Linijki, Długopisu, Tablicy, Dzwonka i Ołówka. Uczniowie z zabawny sposób podeszli do zadania,  wykorzystując efekt Forera i trafnie charakteryzując różne grupy uczniów. I tak urodzeni pod znakiem Linijki zawsze byli układni i bali się złamać ustalone w szkole zasady. Uczyli się od początku do końca, wielką dokładnością. Urodzeni pod znakiem Ołówka ciągle zmieniali zdanie i wycofywali się z tego, co powiedzieli, a ci spod znaku Dzwonka byli nerwowi i impulsywni.

Kolejne zajęcia poświęcone horoskopom sprawiły uczniom wielką radość, a mnie dały pewność, że uczniowie poradzą sobie z opisem postaci. Ćwiczenia leksykalne pokazały, że dzieciom trudno jest wyjaśnić niektóre słowa, cechy, że mają trudności z właściwym zastosowaniem wyrazów. Przy zabawie horoskopami pokonywanie tych trudności wcale nie było takie żmudne.